ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
H εργοθεραπεία, (στα Αγγλικά: “Occupational Therapy”) είναι σύνθετος όρος εκ των έργο + θεραπεία, είναι η θεραπεία μιας διαταραχής μέσω σωματικού έργου. Είναι η επιστήμη, η οποία, μέσα από κατάλληλες, ουσιαστικές και στοχοκατευθυνόμενες δραστηριότητες αποσκοπεί στη βελτίωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, έτσι ώστε να μπορεί το άτομο να λειτουργεί αποτελεσματικά τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
ΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπευτική ή βοηθητική παρέμβαση του εργοθεραπευτή συναντάται σε πολλές περιπτώσεις όπως:
ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΩ
Τα σημεία στην συμπεριφορά ενός παιδιού που δείχνουν την ανάγκη για Εργοθεραπευτική παρέμβαση είναι όταν το παιδί:
• Είναι αδέξιο σε δραστηριότητες αδρής κίνησης (σκοντάφτει σε εμπόδια, δεν έχει καλή ισορροπία, πέφτει συχνά )
• Κουράζεται εύκολα
• Έχει φτωχή στάση σώματος , ξαπλώνει συνέχεια, ‘βουλιάζει’ στην καρέκλα
• Έχει φτωχό έλεγχο στις λεπτές κινήσεις ( δεν μπορεί να χειριστεί μικρά αντικείμενα, να κρατήσει το μολύβι, να κόψει με ψαλίδι, να φτιάξει παζλ)
• Δυσκολεύεται να γράψει ή να σχηματίσει γράμματα και να τα συνδυάσει σε λέξεις και προτάσεις
• Χάνεται εύκολα σε χώρους που δεν γνωρίζει καλά
• Αποφεύγει με ασυνήθιστο τρόπο δραστηριοτήτες καθημερινής περιποίησης , όπως χτένισμα ή βούρτσισμα δοντιών
• Δυσκολεύεται να ντυθεί, να κουμπωθεί ή να δέσει τα κορδόνια του
• Δεν μπορεί να μιμηθεί τις κινήσεις κάποιου άλλου ή να κατανοήσει την δομή και το νόημα ενός παιχνιδιού
• Κάνει στερεότυπες κινήσεις
• Είναι υπερκινητικό , φοβάται την συναναστροφή με άλλα παιδιά
• Το παιδικό του σχέδιο είναι φτωχό, δεν κάνει συμβολικό παιχνίδι
• Δυσκολεύεται να κατακτήσει ποσοτικές και χρονικές έννοιες , όπως μεγάλο – μικρό, πάνω – κάτω, νωρίτερα – αργότερα, μέσα – έξω
• Δείχνει υπερευαίσθητο σε άγγιγμα, γεύσεις, θορύβους
• Έχει αργήσει ηλικιακά να επιλέξει το κυρίαρχο χέρι
• Δεν του αρέσουν οι αγκαλιές , τα φιλιά
• Δεν εξερευνά το περιβάλλον
• Διασπάται εύκολα η προσοχή του
• Γράφει με υπερβολική πίεση στο χαρτί, αντιστρέφει γράμματα και αριθμούς
• Έχει ελαττωμένη αυτοπεποίθηση
• Έχει δυσκολία να κάνει φίλους της ίδιας ηλικίας
• Χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση από τα άλλα παιδιά για να μάθει καινούρια πράγματα
ΠΟΥ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΕΙ Ο ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
Γνωστικός και Αντιληπτικός Τομέας
-συγκέντρωση και προσοχή
-οπτική διάκριση (π.χ. εντοπισμός ομοιοτήτων – διαφορών)
-οπτικοχωρικές σχέσεις (π.χ. αναγνώριση αντιστροφής γραμμάτων ή συμβόλων)
-οπτική μνήμη και αντίληψη εικόνας – φόντου
-ακουστικές δεξιότητες (μνήμη, αναγνώριση, διάκριση)
-ακολουθία εντολών
-οργάνωση χώρου και κατευθυντικότητας
Τομέας Αδρής Κινητικότητας
-συντονισμός άνω και κάτω άκρων
-δραστηριότητες με μπάλα ( πχ. να πιάσει, να πετάξει)
-ισορροπία
-αμφίπλευρος συντονισμός
-οπτικοκινητικός συντονισμό
Τομέας Λεπτής κινητικότητας
–θέση, στάση και δύναμη του χεριού και των δακτύλων
–σύλληψη και έλεγχο του μολυβιού
–έλεγχος του καρπού και του αντιβραχίου
–σχεδιασμός κίνησης των δακτύλων
–ταχύτητα και ακρίβεια
Τομέας Κοινωνικών Δεξιοτήτων
-βλεμματική επαφή
-κοινωνικό παιχνίδι ,κοινωνική ανταπόκριση
-ανάπτυξη εικόνας εαυτού και αυτοεκτίμηση
-προσαρμοστικότητα
-ακολουθία κανόνων
Τομέας Αυτοεξυπηρέτησης
-ένδυση και απόδυση ρούχων και παπουτσιών
-σύλληψη του κουταλιού και στον έλεγχο χεριού ή στόματος –σίτιση
-μπάνιο
-προσωπική υγιεινή, όπως τουαλέτα, περιποίηση μαλλιών και δοντιών
Οι παραπάνω τομείς αποτελούν τις προϋποθέσεις για την επιτυχή εμπλοκή του παιδιού στους τομείς λειτουργικής απασχόλησης:
1. Δραστηριότητες καθημερινής ζωής
2. Παιχνίδι
3. Παραγωγικές δραστηριότητες
Ο Εργοθεραπευτής, αφού πρώτα αξιολογήσει το παιδί, θέτει τους θεραπευτικούς στόχους και στη συνέχεια οργανώνει το εξατομικευμένο κάθε φορά θεραπευτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού. Ιδιαίτερα σημαντική, για την θετική έκβαση της θεραπείας, είναι η στενή συνεργασία του Εργοθεραπευτή με την οικογένεια, αλλά και την υπόλοιπη θεραπευτική ομάδα.